Stypendia i zasiłki szkolne

PODSTAWOWE INFORMACJE DOTYCZĄCE ZASAD UDZIELANIA POMOCY MATERIALNEJ O CHARAKTERZE SOCJALNYM, W FORMIE STYPENDIÓW SZKOLNYCH I ZASIŁKÓW SZKOLNYCH, DLA UCZNIÓW ZAMIESZKAŁYCH NA TERENIE GMINY NOWE MIASTO

Świadczenia dla uczących się dzieci i młodzieży stanowią formę pomocy materialnej dla rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej i życiowej. Udzielanie tych świadczeń ma na celu wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów, słuchaczy i wychowanków, poprawę dostępności kształcenia na wyższych poziomach edukacji dla dzieci i młodzieży z uboższych środowisk. Świadczenia pomocy materialnej kierowane są do uczniów i słuchaczy pobierających naukę w różnych typach szkół, słuchaczy kolegiów nauczycielskich, nauczycielskich kolegiów języków obcych i kolegiów pracowników służb społecznych, a także wychowanków przebywających w ośrodkach umożliwiających realizację obowiązku szkolnego i obowiązku nauki. Pomoc materialna dla uczniów, w obecnym jej kształcie, została uregulowana w ustawie z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256 poz. 2572 z późn. zm.) w rozdziale 8a.

Świadczeniami pomocy materialnej o charakterze socjalnym są:

• stypendium szkolne;
• zasiłek szkolny.

Prawo do pomocy materialnej o charakterze socjalnym przysługuje uczniom zamieszkałym na terenie Gminy Nowe Miasto (bez względu na miejsce pobierania nauki):

• uczniom szkół publicznych i niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych dla młodzieży i dla dorosłych oraz słuchaczom kolegiów nauczycielskich, nauczycielskich kolegiów języków obcych lub kolegiów pracowników służb społecznych – do czasu ukończenia kształcenia, nie dłużej jednak niż do dnia ukończenia 24 roku życia;
• wychowankom publicznych i niepublicznych ośrodków umożliwiających dzieciom i młodzieży upośledzonym umysłowo w stopniu głębokim, a także dzieciom i młodzieży upośledzonym umysłowo ze sprzężonymi niepełnosprawnościami, realizację odpowiednio - obowiązku szkolnego i obowiązku nauki – do czasu ukończenia realizacji obowiązku nauki;
• uczniom szkół niepublicznych nieposiadających uprawnień szkół publicznych dla młodzieży i dla dorosłych – do czasu ukończenia realizacji obowiązku nauki,  
• słuchaczom niepublicznych kolegiów nauczycielskich i nauczycielskich kolegiów języków obcych – do czasu ukończenia kształcenia, nie dłużej jednak niż do ukończenia 24 roku życia.  

Podstawową przesłanką otrzymania przez ucznia stypendium szkolnego jest trudna sytuacja materialna, w jakiej ten uczeń się znajduje, wynikająca z niskich dochodów na osobę w rodzinie, w szczególności gdy w rodzinie tej występuje: bezrobocie, niepełnosprawność, ciężka lub długotrwała choroba, wielodzietność, brak umiejętności wypełniania funkcji opiekuńczo-wychowawczych, alkoholizm lub narkomania, a także gdy rodzina jest niepełna lub wystąpiło zdarzenie losowe.

Miesięczna wysokość dochodu na osobę w rodzinie ucznia uprawniająca do ubiegania się o stypendium szkolne nie może być większa niż kwota 528 złotych netto. Miesięczna wysokość dochodu rodziny ucznia ubiegającego się o przyznanie stypendium szkolnego jest ustalana na zasadach określonych w art. 8 ust. 3 – 13 ustawy o pomocy społecznej.

Do dochodu nie wlicza się świadczeń pomocy materialnej, o których mowa w art. 90c ust. 2 i 3 ustawy o systemie oświaty, czyli otrzymywanej pomocy materialnej o charakterze socjalnym: stypendium szkolnego, zasiłku szkolnego oraz o charakterze motywacyjnym: stypendium za wyniki w nauce lub za osiągnięcia sportowe, stypendium Prezesa Rady Ministrów, stypendium ministra właściwego do spraw kultury i dziedzictwa narodowego.

Stypendium szkolne przyznawane jest na wniosek lub z urzędu. Wniosek o przyznanie stypendium mogą złożyć:

• rodzice,
• przedstawiciele ustawowi uczniów,
• pełnoletni uczniowie,
• dyrektorzy szkół, kolegiów lub ośrodków.

Wniosek o przyznanie stypendium szkolnego składa się do dnia 15 września danego roku szkolnego, a w przypadku słuchaczy kolegiów – do dnia 15 października danego roku szkolnego.

W uzasadnionych przypadkach, wniosek o przyznanie stypendium szkolnego może być złożony po upływie określonego wyżej terminu. Prawodawca stworzył w ten sposób możliwość wystąpienia z wnioskiem o przyznanie stypendium szkolnego także po dniu 15 września lub 15 października danego roku szkolnego. Złożenie wniosku po terminie dopuszczalne jest tylko i wyłącznie w sytuacji gdy jego wcześniejsze złożenie nie było możliwe. Wniosek złożony po terminie musi zawierać uzasadnienie dla wystąpienia z nim po terminie. W uzasadnieniu tym wnioskodawca jest zobowiązany wykazać, że uchybienie terminowi nastąpiło bez jego winy.

Stypendium szkolne jest przyznawane na okres nie krótszy niż miesiąc i nie dłuższy niż 10 miesięcy w danym roku szkolnym, a w przypadku słuchaczy kolegiów nauczycielskich, nauczycielskich kolegiów języków obcych i kolegiów pracowników służb społecznych – na okres nie krótszy niż miesiąc i nie dłuższy niż 10 miesięcy w danym roku szkolnym.

Procedura udzielania zasiłku szkolnego.

Zasiłek szkolny może być przyznany uczniowi znajdującemu się przejściowo w trudnej sytuacji materialnej z powodu zdarzenia losowego.

Zasiłek szkolny może być przyznany w formie:

1. świadczenia pieniężnego na pokrycie wydatków związanych z procesem edukacyjny;
2. pomocy rzeczowej o charakterze edukacyjnym.

Zasiłek szkolny może być przyznany raz lub kilka razy w roku, niezależnie od otrzymywanego stypendium szkolnego.

Z uwagi na jego funkcję – środka doraźnej pomocy w sytuacji losowej – ograniczono termin ubiegania się o zasiłek szkolny do dwóch miesięcy od wystąpienia zdarzenia uzasadniającego jego przyznanie.

Zasiłek szkolny stanowi pomoc incydentalną, nadzwyczajną inną niż stypendium szkolne. Podstawową okolicznością uzasadniającą ubieganie się o świadczenie w postaci zasiłku szkolnego jest wystąpienia zdarzenia losowego. „Zdarzeniem losowym”, kwalifikowanym do przyznania zasiłku szkolnego jest zdarzenie „zależne od losu – kolei, wydarzeń życia", tj. wszystko co dzieje się wokół nas, m.in. każde zdarzenie niezależne od woli człowieka: nagła, zagrażająca normalnemu funkcjonowaniu osób i rodzin sytuacja. Zdarzeniami losowymi dającymi podstawę do przyznania zasiłku są:

• śmierć rodziców lub opiekunów prawnych;
• klęska żywiołowa;
• pożar, włamanie lub zalanie mieszkania;
• inne okoliczności powodujące przejściowo trudną sytuację ucznia.

Wskazane powyżej wyliczenie ma charakter wyłącznie przykładowy. Ma ono zobrazować jakie okoliczności pozwalają na wystąpienie z wnioskiem o przyznanie zasiłku szkolnego i nie można go traktować jako katalogu zamkniętego.

Zasiłek szkolny przyznawany jest na wniosek lub z urzędu. Wniosek o przyznanie zasiłku mogą złożyć:

• rodzice,
• inni przedstawiciele ustawowi uczniów albo
• pełnoletni uczniowie,
• dyrektorzy szkół, kolegiów lub ośrodków.

Rodzice albo inni przedstawiciele ustawowi ucznia otrzymującego stypendium szkolne są obowiązani niezwłocznie powiadomić Wójta Gminy o wystąpieniu wszelkich przyczyn, które mają wpływ na przyznanie stypendium. Taki sam obowiązek spoczywa na pełnoletnim uczniu, jak również na dyrektorze szkoły, kolegium lub ośrodku, w przypadku gdy dyrektor poweźmie informację o ustaniu przyczyn, które stanowiły podstawę przyznania stypendium.

Stypendium szkolne wstrzymuje się albo cofa w przypadku ustania przyczyn, które stanowiły podstawę przyznania stypendium szkolnego. Należności z tytułu nienależnie pobranego stypendium podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.